Ανακύκλωση: τι ρίχνουμε και τι όχι στους Μπλε Κάδους – Τι προσέχουμε

Αν και αρχή, τα ίδια συμβαίνουν και στον Βαρνάβα Μαραθώνα. Η επιτυχία του προγράμματος εξασφαλίζεται μόνο από την συστηματική ενημέρωση και πρόληψη. 

 

Δεν χρειάζεται κανείς να διαβάσει ειδικές μελέτες ή εκθέσεις των συστημάτων ανακύκλωσης για να καταλάβει ότι οι Έλληνες δεν ξέρουμε να ανακυκλώνουμε. Μια ματιά στους ειδικούς μπλε κάδους αρκεί, αφού εκτός από συσκευασίες θα βρούμε λογιών λογιών ακατάλληλα υλικά και αντικείμενα.

Το έλλειμμα ενημέρωσης (αφορά σε αυτούς που θέλουν να ανακυκλώσουν, αλλά δεν ξέρουν πώς) και παιδείας (αφορά στη συντριπτική πλειονότητα των συμπολιτών μας που απλώς δεν ενδιαφέρεται για την ανακύκλωση) είναι έκδηλο και τεράστιο.
Οποιαδήποτε από τις δύο συνθήκες κι αν συντρέχει, τα ακατάλληλα υλικά στους Μπλε Κάδους δυσχεραίνουν σοβαρά τη διαδικασία της ανακύκλωσης και της ανάκτησης των (κυριολεκτικά) πολύτιμων υλικών. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της “Καθημερινής”, τα ακατάλληλα υλικά καταλαμβάνουν πολύτιμο χώρο στους ειδικούς κάδους και τις μονάδες επεξεργασίας ανακυκλώσιμων, διαμορφώνουν σύμμεικτο φορτίο το οποίο είναι πολύ δύσκολο ή και αδύνατο να ανακυκλωθεί, λερώνουν και καταστρέφουν τα ανακυκλώσιμα υλικά, απειλούν με τραυματισμό τους εργαζομένους στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ).
Ποια υλικά δεν πρέπει να κατευθύνονται στους μπλε κάδους, σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης και Ανακύκλωσης, που έχει την ευθύνη για το σύστημα; Ο κατάλογος είναι μακρύς και περιλαμβάνει: τις βιντεοκασέτες, τα γάντια, το γυαλόχαρτο, τα δερμάτινα αντικείμενα, τα cd και τα dvd, τις λάμπες, τους λαμπτήρες, τα μελάνια και τα τόνερ (τα οποία μπορούν να ανακυκλωθούν αλλά από διαφορετικά σημεία συλλογής), τα δοχεία από λάδια μηχανής, οι μπάλες (ποδοσφαίρου κ.λπ.), οι κούκλες και τα παιδικά παιχνίδια (ακόμα κι αν είναι πλαστικά), τα πάσης φύσεως ξύλινα αντικείμενα, οι οδοντόβουρτσες, τα παπούτσια, τα ρούχα, τα ενδύματα και τα υφάσματα γενικώς, οι πάνες μιας χρήσης, τα σελοτέιπ, τα στρώματα, τα στυλό και οι φωτογραφίες.
Επίσης, στους κάδους της ανακύκλωσης δεν πρέπει να βρεθούν σε καμία περίπτωση τα εξής υλικά: οι ενέσεις και τα ιατρικά απόβλητα (απαιτείται ιδιαίτερη μεταχείριση), οι μπαταρίες, οι ηλεκτρικές συσκευές κάθε είδους, κλαδιά και κλαδέματα (σύνηθες φαινόμενο στους δρόμους του κέντρου της Αθήνας), οικοδομικά υλικά και χώμα, καθώς και φωτοβολίδες – πυροτεχνήματα, που είναι εύφλεκτα και μπορεί να προκαλέσουν εκρήξεις και φωτιά.
Για τις παραπάνω βασικές κατηγορίες υλικών υπάρχουν διαφορετικά ρεύματα ανακύκλωσης, εκτός από αυτό του Μπλε Κάδου για την  ανακύκλωση συσκευασιών.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μάθουμε να τα αναζητούμε και να απορρίπτουμε καταλλήλως.
—Ποια πλαστικά και χάρτινα υλικά είναι ακατάλληλα για τον Μπλε Κάδο
Τα περισσότερα από τα υλικά που προαναφέραμε εύκολα φαίνεται ότι δεν πρέπει να καταλήξουν στους κάδους ανακύκλωσης συσκευασιών. Υπάρχουν όμως προϊόντα, που ενώ είναι από πλαστικό ή από χαρτί και μοιάζουν να προορίζονται για τους μπλε κάδους, τελικά δεν πρέπει να πέσουν σε αυτούς.
Συγκεκριμένα, όπως ενημερώνει η ΕΕΑΑ δεν πρέπει να απορρίπτονται στους μπλε κάδους μια σειρά πλαστικά προϊόντα, όπως πλαστικά μαχαιροπίρουνα και καλαμάκια, οι πλαστικές βούρτσες, τα πλαστικά έπιπλα και οι πλαστικές γλάστρες. Υπάρχουν λοιπόν αρκετά υλικά φτιαγμένα από πλαστικό που δεν πρέπει να πέφτουν στους μπλε κάδους.
Όσον αφορά στο χαρτί, δεν πρέπει να ρίχνουμε στους Μπλε Κάδους χαρτί κουζίνας και χαρτί υγείας, ακόμα και μη χρησιμοποιημένο. Επίσης,  λερωμένες χαρτοπετσέτες ή κομμάτια λαδωμένου χαρτιού όχι μόνο δεν ανακυκλώνονται, αλλά αχρηστεύουν και τα υπόλοιπα ανακυκλώσιμα υλικά. Ακατάλληλο για ανακύκλωση είναι και το βρεγμένο χαρτί, ακόμη κι όταν στεγνώσει, γιατί οι ίνες του χαρτιού «μαζεύουν» όταν βρέχονται.
Ακόμα, το σύστημα των μπλε κάδων δεν μπορεί να διαχειριστεί κομμάτια χαρτιού που είναι μικρότερα από μια σελίδα μεγέθους Α4. Αυτό σημαίνει ότι σχισμένες σελίδες, εισιτήρια και άλλα χαρτάκια δεν πρέπει να ρίχνονται στους μπλε κάδους, γιατί δημιουργούν ένα χάρτινο κατακάθι που δυσκολεύει την όλη διαδικασία. Εννοείται πως εάν υπάρχει στον δήμο σύστημα ξεχωριστής συλλογής του χαρτιού, τότε όλα τα είδη χαρτιού πρέπει να κατευθύνονται εκεί.
—Αλλού το γυαλί
Μακριά από τους κάδους της ανακύκλωσης πρέπει να κρατηθεί κάθε σπασμένο γυάλινο είδος. Οι γυάλινες συσκευασίες ανακυκλώνονται, αλλά τα σπασμένα γυαλιά όχι. Ο λόγος είναι ότι, καθώς η διαλογή στα κέντρα γίνεται και με τα χέρια, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού των εργαζομένων. Τα σπασμένα γυάλινα μπουκάλια και ποτήρια πάνε στους κοινούς κάδους.
Με την ίδια λογική δεν ρίχνουμε στους μπλε κάδους ούτε μαχαίρια ούτε ξυραφάκια ή άλλα αιχμηρά μεταλλικά αντικείμενα.
Σημειώνεται ότι πρόσφατα η ΕΕΑΑ προχώρησε στην εγκατάσταση ειδικών καμπανών ανακύκλωσης σε διάφορα σημεία της Αθήνας, ειδικά προορισμένων για την ανακύκλωση γυάλινων συσκευασιών.
—Τι κάνουμε με τις πλαστικές σακούλες
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται με τις βιοδιασπώμενες ή φωτοδιασπώμενες σακούλες, όπως αυτές που δίνουν πολλά σούπερ μάρκετ. Οι σακούλες αυτές μοιάζουν με τις απλές πλαστικές σακούλες, αλλά δεν είναι ίδιες. Ενώ οι απλές πλαστικές σακούλες μπορούν να ανακυκλωθούν και να γίνουν πλαστικό φιλμ, οι βιοδιασπώμενες αποσυντίθενται και δεν ανακυκλώνονται. Επίσης, υπάρχει περίπτωση η διαδικασία αποσύνθεσής τους να ξεκινήσει ενώ βρίσκονται στους μπλε κάδους ή στο κέντρο διαλογής, δημιουργώντας πολλά μικροσκοπικά κομματάκια και συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός πολτού σκουπιδιών.
Αποκλείονται τελείως υλικά από αφρολέξ και φελιζόλ, καθώς και τα δύο είναι ιδιαίτερα εύφλεκτα και μπορεί να αναφλεγούν σε οποιοδήποτε στάδιο της ανακύκλωσης.
Επίσης δεν πρέπει να απορρίπτονται στους κάδους ανακύκλωσης συσκευασίες τοξικών υλικών, πλαστικές ή μεταλλικές, που περιείχαν ορυκτέλαια, αντιψυκτικά, εντομοκτόνα κ.ά. Τα κατάλοιπα των τοξικών απομακρύνονται πολύ δύσκολα και μόνο με ειδική διαδικασία.
Όσον αφορά στην κατάσταση των συσκευασιών κατά την ανακύκλωση (καθαρές ή όχι) διαβάστε αυτό το πολύ διαφωτιστικό άρθρο.
Προσέχουμε τέλος τα ανακυκλώσιμα υλικά να μην απορρίπτονται συσκευασμένα σε δεμένες σακούλες, αλλά να πέφτουν χύμα για να διευκολύνεται η διαλογή.
Τέλος, όσον αφορά στα πλαστικά μπουκάλια διαχωρίζουμε τα πλαστικά καπάκια, καθώς ανακυκλώνονται διαφορετικά.
econews