Η Ελευσίνα μάς βάζει τα γυαλιά στην ανακύκλωση

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Του ΛΕΩΝΙΔΑ ΝΤΙΛΣΙΖΙΑΝ
Φωτογραφίες: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ

Σε ένα χρόνο συγκεντρώνουν 1.540 τόνους υλικών συσκευασίας, μειώνουν τον όγκο από τα οικιακά απορρίμματα και επιβλέπουν ξεχωριστά 350 οικιακούς κάδους κομποστοποίησης, ενώ από τα δημοτικά κλαδέματα μοιράζουν δωρεάν εξαιρετικής ποιότητας λίπασμα. Η περιβαλλοντικά υποβαθμισμένη περιοχή του Λεκανοπεδίου με την πιο βαριά βιομηχανία στέλνει ετησίως για ανακύκλωση το 34% των απορριμμάτων της - 14% περισσότερα από πέρυσι. Τι συμβαίνει τελικά στην Ελευσίνα;

Πλάι στους γνωστούς πράσινους κάδους βρίσκονται ομοιόμορφα κατανεμημένοι σε όλη την πόλη 250 μπλε κάδοι για τα υλικά συσκευασίας. «Ξεκινήσαμε τον Ιούλιο του 2006 μαζεύοντας 80 τόνους το μήνα και σήμερα μαζεύουμε 175», μας λέει ο δήμαρχος Ελευσίνας Γεώργιος Αμπατζόγλου και εξηγεί τον τρόπο που το κατάφεραν: «Γίνεται αποκομιδή κάθε μέρα. Και Σάββατο και Κυριακή. Εχει σημασία αυτό. Οταν είναι ξεχειλισμένος ο μπλε κάδος, τα απορρίμματα ρίχνονται στον πράσινο, δηλαδή στη χωματερή. Ενώ αν έχεις καθαρό τον μπλε και ο δημότης τον βλέπει συνεχώς άδειο, ρίχνει εκεί τα υλικά προς ανακύκλωση. Ετσι φτάσαμε στους 175 τόνους.»

Αλλα τρία είδη απορριμμάτων αξιοποιούνται

Δεν είναι όμως μόνο η ανακύκλωση συσκευασιών στην οποία κάνει την έκπληξη ο Δήμος της Ελευσίνας. Τα 100 skipper του Δήμου μεταφέρουν καθημερινά και ογκώδη οικιακά απορρίμματα στο δημοτικό Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών της Ελευσίνας. Επιπλα, στρώματα και άλλα μεγάλα σε όγκο απορρίμματα μεταφέρονται στον αδειοδοτημένο υπαίθριο χώρο της πόλης, όπου και τεμαχίζονται. Ο τεμαχισμός μειώνει τον όγκο και συνεπώς το κόστος αποκομιδής τους. «Το κόστος ήταν 150 ευρώ ανά τόνο και σήμερα 100 ευρώ. Σύνολο εργατικά, μεταφορά, διάθεση και όσα πληρώνουμε στον ΧΥΤΑ.» Ο Δήμος άλλωστε στοχεύει και στην αξιοποίηση των ογκωδών: «Είμαστε σε συζήτηση με τσιμεντοβιομηχανία για να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικό καύσιμο, υποκατάστατο του ορυκτού καυσίμου. Ξέρεις τι θα πει 4.000 τόνοι να μην πηγαίνουν πλέον κάθε χρόνο στον ΧΥΤΑ;»

Μάλιστα, από τον σωρό με τα ογκώδη στο δημοτικό ΚΔΑΥ διαχωρίζονται τα χαρτόνια που άστοχα έχουν βρεθεί στα skipper. «Δεν μου πάει η καρδιά να το πετάω το χαρτόνι. Είναι ένα υλικό που μπορείς εύκολα να το ξεχωρίσεις», εξηγεί ο δήμαρχος.

Η ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί την αρχή στην οποία βασίζεται η ανακύκλωση στην πόλη. Ετσι, το δρόμο προς την αξιοποίηση παίρνουν και τα μπάζα. «Το σωρό με τα μπάζα που όλοι πετάμε στη χωματερή και που ξεχωρίζει στο βάθος, εμείς το στέλνουμε για την ανάπλαση του λατομείου Φράγκου», λέει η Αγγελική Αναστασίου, υπεύθυνη του Γραφείου Περιβάλλοντος του Δήμου. Οι κάτοικοι μπορούν να παραδίδουν δωρεάν στο ΚΔΑΥ μέχρι πέντε σακιά με υλικά κατεδαφίσεων.

Σε μεταλλικό κοντέινερ στο χώρο του ΚΔΑΥ φυλάσσονται οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που θα παραλάβει το εγκεκριμένο σύστημα ανακύκλωσης, σε ξύλινο κιβώτιο τοποθετούνται οι λυχνίες, ενώ στο δημαρχείο συγκεντρώνονται μέχρι και τα μελάνια των εκτυπωτών. Κι όσο για το έντυπο υλικό; «Ο Δήμος, χωρίς να το επιβάλλει ακόμη η νομοθεσία, συγκεντρώνει από το δημαρχείο, τη Νομαρχία, τα σχολεία και τις υπηρεσίες, όπως εφορίες και τράπεζες, το έντυπο υλικό ξεχωριστά από τα υλικά συσκευασίας και το στέλνει για ανακύκλωση».

Και κομπόστ… κατ, οίκον

Πάντως, αν για κάτι είναι περήφανη η Ελευσίνα, σίγουρα αυτό είναι οι επιδόσεις της στον τομέα της κομποστοποίησης. Από τα δημοτικά κλαδέματα παράγεται άριστης ποιότητας κομπόστ, το οποίο και διανέμεται στους κατοίκους. «Ανακοινώνεται μέσω εφημερίδας ότι μπορούν να έρθουν οι δημότες να παραλάβουν τα συσκευασμένα σακιά, συνήθως στο δημαρχείο. Μόνο πέρυσι δόθηκαν 3.000 συσκευασμένα τσουβάλια. Να γραφτείς δημότης Ελευσίνας για δωρεάν λίπασμα».

Τα δημοτικά κλαδέματα τεμαχίζονται στο ειδικό μηχάνημα, δηλαδή τον κλαδοτεμαχιστή, αναμειγνύονται με κοπριά και συγκεντρώνονται σε σωρό. «Είναι μια φυσική διαδικασία κατά την οποία τα κλαδέματα μαζί με την κοπριά και την παρουσία του αέρα μετατρέπονται σε οργανικό λίπασμα», εξηγεί η γεωπόνος του Δήμου, Σοφία Κάρδαρη. Σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο έχει αποδειχθεί ότι το συγκεκριμένο λίπασμα είναι πλούσιο σε άζωτο, φώσφορο, κάλιο και άλλα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται τα φυτά για την ανάπτυξή τους.

Η Σοφία όμως, εκτός από τα δημοτικά κλαδέματα, επιβλέπει κατ, οίκον(!) και τους 350 κάδους που έχουν παραχωρηθεί στους δημότες για να φτιάχνουν το δικό τους κομπόστ. Εν ολίγοις τους κάνει ιδιαίτερα μαθήματα κομποστοποίησης. «Τα μήλα πρέπει να κοπούν σε μικρότερα τεμάχια;», τη ρωτάει η Σωτηρία Κορογιάννη, κάτοικος Ελευσίνας και μία εκ των 350 που διαθέτουν κάδο. «Πιο μικρές οι φλούδες για να προχωρήσει η ζύμωση», συνιστά η γεωπόνος. «Κοιτάζω πόσο έχει προχωρήσει η αποσύνθεση, αν έχει ανακατευτεί καλά ώστε να μπει μέσα αέρας, αν καταβρέχουν», μας εξηγεί. «Κι απ, όσους έχουν φτιάξει λίπασμα, παίρνω δείγμα για χημικές αναλύσεις στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο». Η κ. Κορογιάννη, που αξιοποιεί τα οργανικά υλικά της κουζίνας και τα κλαδιά του κήπου της, παρατηρεί: «Μου κακοφαίνεται πια να πετώ τη φλούδα στα κοινά σκουπίδια. Για τα σκουπίδια πια πάω μια φορά την εβδομάδα και αν… Δεν μαζεύονται, όταν τα μισά τα ανακυκλώνεις».

Φυσικά, τίποτα απ, όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτό, αν δεν συμμετείχαν με κέφι και οι δημότες. «Μέσα σε δύο χρόνια η ευαισθητοποίηση των πολιτών έχει φτάσει στο 80%. Φιλοδοξία μας είναι να υπερβούμε το 95%». Η 25χρονη Ουρανία, που μεγάλωσε, ζει και διδάσκει Γαλλικά στην Ελευσίνα, το λέει άλλωστε καλύτερα απ, όλους: «Ο καθρέφτης κάθε πόλης είναι τα σκουπίδια της».

Και έπεται συνέχεια

• Το 2008 η Ελευσίνα θα συλλέξει πιλοτικά για έξι μήνες τα επικίνδυνα απόβλητα από 106 ιατρικά και μικροβιολογικά εργαστήρια, καθώς και από 500 οικίες της πόλης ώστε να καταστραφούν στον αποτεφρωτήρα του ΕΣΔΚΝΑ.
• Υπό έγκριση βρίσκεται η εφαρμογή του συστήματος payt (pay as you throw), ώστε «η κάθε οικογένεια να έχει το δικό της κάδο για τα οργανικά απόβλητα και να πληρώνει ανάλογα με την ποσότητα των αποβλήτων». Πρόκειται για διακρατικό πρόγραμμα με τελικό στόχο «την ανακύκλωση του συνόλου των αποβλήτων και την οριστική απαλλαγή από τον ΧΥΤΑ».
• «Πόρτα-πόρτα» ενημέρωση στις 10.000 οικογένειες της πόλης (σε συνεργασία με την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης) για την ευαισθητοποίηση των πολιτών στη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση.
• Μέσα στο 2008, θα ολοκληρωθεί στην πόλη το διαδημοτικό ΚΔΑΥ για τα υλικά συσκευασίας. Εκτός από την Ελευσίνα, θα μετάσχουν 11 ακόμη δήμοι: Ασπρόπυργος, Βίλια, Ερυθρές, Ζεφύρι, Μαγούλα, Μάνδρα, Μέγαρα, Νέα Πέραμος, Οινόη, Χαϊδάρι και Αγία Βαρβάρα.